Metoda McKenziego to wyjątkowy sposób na uporanie się z bólem kręgosłupa. Co ciekawe, pomaga nie tylko uśmierzać ból doraźnie, ale ponadto umożliwia diagnozę i długofalowo rozwiązuje problem dolegliwości bólowych.
Bóle kręgosłupa dotyczą wielu osób w różnym wieku. Ból kręgosłupa może być wynikiem zarówno siedzącego tryb życia, pracy przy komputerze lub w pozycji stojącej, zawodów wymagających pochylonej pozycji lub obciążających kręgosłup – plecy boleć mogą zarówno taksówkarzy, gospodynie domowe, jak i kucharzy oraz fotografów. Wiele ćwiczeń polecanych na wzmocnienie kręgosłupa wpływa jedynie na mięśnie pleców i brzucha, wspomagając utrzymanie prawidłowej postawy, jednak nie działając bezpośrednio na ból. Metoda McKenziego to terapia bólu pozwalająca na usuwanie jego przyczyny.
Ćwiczenia opracowane zostały przez fizjoterapeutę z Nowej Zelandii, Roberta McKenziego w latach 50. ubiegłego wieku. Metoda McKenziego należy do najlepiej udokumentowanych metod rehabilitacyjnych kręgosłupa i rwy kulszowej (ang. Evidence Based Medicine). Oficjalna nazwa metody McKenziego to Mechaniczna Diagnoza i Terapia (MDT).
Metoda McKenziego oparta jest o wiedzę na temat budowy kręgosłupa, rozpoznania miejsc, w których wystąpić mogą dolegliwości bólowe oraz odpowiednich ćwiczeniach niwelujących konkretne przypadłości: ból kręgosłupa, kręgosłupa szyjnego, rwy kulszowej i lędźwi. W metodzie McKenziego istotna jest samodzielność pacjenta, by umożliwić mu diagnozowanie i terapię ewentualnie występującego bólu w przyszłości.
Ćwiczenia w ramach metody McKenziego są specjalnie opracowane tak, by wpływać na układ i ruch kręgosłupa, niwelując ból.
Leczenie bólu kręgosłupa za pomocą metody McKenziego oparte jest na czterech podstawowych zasadach.
Pierwszą zasadą jest wykonywanie testu i leczenia metodą powtarzalnych ruchów. Oznacza to, że poziom i umiejscowienie bólu i uszkodzenia tkanki określany jest na podstawie obserwacji reakcji organizmu na ruch powtarzalny w pozycji stojącej – pod obciążeniem – lub w pozycji leżącej, bez obciążenia.
Drugi element metody McKenziego to centralizacja i peryferalizacja, czyli wywoływanie odpowiednimi ćwiczeniami przeniesienie dolegliwości z kończyny na kręgosłup (centralizacja) lub samoistnie rozniesienie bólu z kręgosłupa do kończyn (peryferalizacja). W zależności od dolegliwości w ramach metody McKenziego wykonywana jest praca nad tymi zjawiskami.
Trzecią zasadą metody McKenziego jest progresja siły mechanicznej, czyli stosowanie siły mechanicznej podczas leczenia dolegliwości. W ramach terapii metodą McKenziego przez lekarza mogą być wykonywane dodatkowe ruchy lub leczenie operacyjne, które również zaliczane jest do „siły mechanicznej”.
Czwartą, stosowaną na co dzień zasadą metody McKenziego jest profilaktyka, edukacja i zmiana nawyków pacjenta. Metoda McKenziego uczula pacjenta na utrzymywanie odpowiedniej postawy podczas codziennych czynności, co pozwoli niwelować ból kręgosłupa. Podczas siedzenia należy pod lędźwie podkładać poduszkę lub specjalny wałek, a co 30-40 minut robić przerwę i wykonywać skłony oraz odchylenia do tyłu. Podnosząc ciężkie przedmioty, należy kucnąć, uginając nogi, nie schylać się z pozycji stojącej. Spać należy na równym, niezbyt twardym, ale nie miękkim materacu, w razie potrzeby z wałkiem obejmującym biodra i talię, by utrzymać prostą pozycję kręgosłupa. Wyrobienie odpowiednich nawyków utrzymywania odpowiedniej postawy pozwala na uniknięcie lub zmniejszenie bólu w dotkniętych deformacjami lub uszkodzeniami partiach kręgosłupa.